Năm quốc gia Caribe tham gia chương trình Đầu tư Nhận Quốc tịch (CBI), bao gồm Antigua và Barbuda, Dominica, Grenada, Saint Kitts & Nevis, và Saint Lucia, đã công bố một loạt cải cách mang tính bước ngoặt. Các thay đổi này được công bố vào ngày 01/07/2025, được đưa ra nhằm đồng bộ hóa và nâng cao tiêu chuẩn các chương trình, chủ yếu nhằm đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe từ Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu (EU) về an ninh và đảm bảo mối liên kết thực chất giữa nhà đầu tư và quốc gia cấp quốc tịch.
Dự thảo thỏa thuận, được công bố ngày 01/07/2025, vạch ra một lộ trình cải cách toàn diện
Bản dự thảo khung được công bố vào ngày 1 tháng 7 năm 2025, nêu ra các tiêu chuẩn khu vực mới theo đề xuất của Cơ quan quản lý đầu tư nhập tịch vùng Đông Caribe (EC CIRA). Hiện tại, đây chỉ là đề xuất, đang chờ ý kiến công chúng cho đến ngày 16/07 và được quốc hội mỗi nước phê chuẩn. Nếu được thông qua, quy định này sẽ áp dụng cho tất cả người nộp đơn mới, bao gồm cả người phụ thuộc.
Yêu cầu cư trú và Hội nhập bắt buộc
Một trong những thay đổi đáng chú ý nhất là việc đưa ra yêu cầu về sự hiện diện thực tế. Theo đó, tất cả công dân mới và người phụ thuộc phải cư trú tối thiểu 30 ngày tại quốc gia cấp quốc tịch trong vòng 5 năm đầu tiên. Đi kèm với đó là một chương trình hội nhập bắt buộc, bao gồm các khóa học về văn hóa và giáo dục công dân. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến các chế tài nghiêm khắc, bao gồm phạt hành chính lên đến 10% giá trị đầu tư và thậm chí thu hồi hộ chiếu.
Giới hạn đơn xin CBI hàng năm (Hạn ngạch)
Thay vì cách tiếp cận theo nhu cầu thị trường như trước đây, các quốc gia sẽ chuyển sang một hệ thống hạn ngạch được kiểm soát chặt chẽ. Mỗi quốc gia sẽ áp đặt một giới hạn tối đa về số lượng hồ sơ được chấp thuận hàng năm. Mục tiêu của biện pháp này là chuyển trọng tâm từ số lượng sang chất lượng ứng viên và bảo vệ giá trị lâu dài của tấm hộ chiếu Caribe.
Thành lập Cơ quan Quản lý Khu vực (EC CIRA)
Một cơ quan quản lý cấp khu vực với tên gọi Cơ quan Quản lý Chương trình Đầu tư Nhận Quốc tịch Đông Caribe (EC CIRA) sẽ được thành lập. EC CIRA sẽ đóng vai trò giám sát và thực thi pháp luật chung cho cả năm chương trình, thiết lập các tiêu chuẩn thẩm định thống nhất, cấp phép cho các đại lý và thay thế cơ chế giám sát riêng lẻ của từng quốc gia, đảm bảo tính nhất quán và minh bạch.
Tăng cường Thẩm định & An ninh
Quy trình thẩm định sẽ được siết chặt hơn nữa. Tất cả ứng viên phải trải qua một cuộc phỏng vấn có thể thực hiện trực tuyến. Các cuộc phỏng vấn này đã được triển khai tại Dominica giờ đây sẽ được chuẩn hóa trên cả năm quốc gia. Ứng viên phải hoàn thành các cuộc phỏng vấn trực tuyến, trả lời các câu hỏi về lý lịch, động cơ đầu tư và mối quan hệ với quốc gia sở tại. Động thái này nhằm đảm bảo quyền công dân chỉ được cấp cho những cá nhân có nguyện vọng thực sự và hồ sơ rủi ro chấp nhận được. Bên cạnh các cuộc phỏng vấn, các cơ quan chức năng sẽ áp dụng các giao thức bảo mật thống nhất, kiểm tra lý lịch độc lập và các cơ chế sàng lọc nghiêm ngặt hơn, phù hợp với các kỳ vọng tuân thủ quốc tế đang thay đổi.
Hiệu lực hộ chiếu
Hộ chiếu chương trình quốc tịch Caribe cấp lần đầu sẽ chỉ có hiệu lực 5 năm. Việc gia hạn để có hiệu lực đầy đủ 10 năm sẽ phụ thuộc vào việc công dân mới có tuân thủ đầy đủ các yêu cầu về cư trú và hội nhập hay không. Thay đổi này ảnh hưởng trực tiếp đến Saint Kitts & Nevis, Saint Lucia và Dominica, những quốc gia vốn cấp hộ chiếu có giá trị 10 năm ngay từ đầu.
Vẫn chưa rõ liệu các quy định mới sẽ chỉ áp dụng cho những người nộp đơn trong tương lai hay áp dụng cho cả những người đã nộp đơn nhưng chưa được chấp thuận. Một câu hỏi khác là liệu yêu cầu cư trú có phải được đáp ứng trước khi được cấp quyền công dân hay không, hay có thể được đáp ứng sau khi nhập tịch nhưng trong vòng 05 năm đầu tiên. Những điểm này có thể sẽ được giải quyết sau khi giai đoạn tham vấn công chúng kết thúc vào ngày 16/07 tới đây, khi các hướng dẫn thực hiện chi tiết hơn dự kiến được công bố.
Sự thay đổi này không chỉ đơn thuần là tuân thủ kỹ thuật. Nó là tín hiệu cho thấy thời đại cấp quyền công dân nhanh chóng, không ràng buộc đang dần kết thúc. Bằng cách yêu cầu người nộp đơn phải dành thời gian thực tế tại quốc gia, vượt qua các cuộc kiểm tra lý lịch sâu hơn và tham gia các cuộc phỏng vấn chính thức, vùng Caribe đang cố gắng thu hẹp khoảng cách giữa kỳ vọng của nhà đầu tư và các tiêu chuẩn quốc tế.
Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm đảm bảo tính bền vững của các chương trình và quan trọng hơn cả là bảo vệ đặc quyền miễn thị thực đến các khu vực quan trọng như khối Schengen của EU.
Nguồn: Tổng hợp
