Nếu Anh Chị đang sở hữu công ty hoặc dự định thành lập doanh nghiệp tại Bồ Đào Nha, việc nắm rõ thuế doanh nghiệp (Corporate Tax) là bước bắt buộc để tối ưu chi phí, tuân thủ pháp lý và xây dựng kế hoạch tài chính dài hạn. Bài viết dưới đây cung cấp cái nhìn toàn diện về hệ thống thuế doanh nghiệp, các mức thuế suất, ưu đãi, nghĩa vụ và quy trình khai thuế tại Bồ Đào Nha.
Xem thêm: Bồ Đào Nha cam kết xử lý Golden Visa vào 2026
Hệ thống thuế doanh nghiệp tại Bồ Đào Nha
Tại Bồ Đào Nha, doanh nghiệp phải nộp thuế doanh nghiệp dựa trên lợi nhuận chịu thuế hằng năm. Bên cạnh thuế suất cơ bản, doanh nghiệp còn có thể phải đóng phụ thu theo từng địa phương (Derrama).
Nếu doanh thu lớn hơn 14.500 EUR/năm, doanh nghiệp phải đăng ký thuế giá trị gia tăng (VAT/IVA). Ngoài ra, tất cả doanh nghiệp đều phải nộp tờ khai thuế doanh nghiệp hằng năm, kết hợp với các khoản tạm nộp thuế theo kỳ.
Tổ chức nào phải nộp thuế doanh nghiệp?
Thuế doanh nghiệp chủ yếu áp dụng cho các công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty đã đăng ký pháp nhân.
Trong khi đó, cá nhân kinh doanh tự do (Sole traders/Freelancers) và các mô hình Partnership sẽ chịu thuế thu nhập cá nhân (Category B), không áp dụng thuế doanh nghiệp.
Các đối tượng chịu thuế doanh nghiệp bao gồm:
- Công ty cư trú tại Bồ Đào Nha: nộp thuế cho toàn bộ thu nhập toàn cầu.
- Công ty không cư trú nhưng có hoạt động tại Bồ Đào Nha: nộp thuế cho thu nhập phát sinh tại Bồ Đào Nha.
- Tổ chức không đăng ký pháp nhân nhưng có thu nhập không thuộc diện thuế cá nhân.
Thuế suất doanh nghiệp tại Bồ Đào Nha
Mức thuế suất chuẩn tại Bồ Đào Nha là 21% trên lợi nhuận chịu thuế. Mức thuế này thấp hơn so với trung bình EU (21,9%).
Ngoài thuế suất cơ bản, doanh nghiệp có thể phải chịu các loại phụ thu (surcharge):
Các mức phụ thu (áp dụng tại Derrama):
- Tối đa 1,5% trên lợi nhuận.
- 3% cho lợi nhuận từ 1,5 – 7,5 triệu EUR
- 5% cho lợi nhuận từ 7,5 – 35 triệu EUR
- 9% cho lợi nhuận trên 35 triệu EUR
(Các vùng Madeira và Azores áp dụng mức thấp hơn.)
Miễn giảm và ưu đãi thuế doanh nghiệp tại Bồ Đào Nha
Ưu đãi cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs)
Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Bồ Đào Nha có thể áp dụng mức thuế doanh nghiệp ưu đãi là 17% cho 50.000 EUR lợi nhuận chịu thuế đầu tiên. Tại các vùng Madeira, mức thuế ưu đãi này là 11,9% và tại các khu vực nội địa, mức thuế được giảm xuống còn 12,5%.
Chế độ mới cho startup áp dụng từ năm 2024
Startup đáp ứng điều kiện về tính đổi mới và tiềm năng tăng trưởng cao được áp dụng thuế suất: 12% cho 50.000 EUR đầu tiên.
Theo đó, cần đáp ứng 1 trong 2 điều kiện sau:
- Có ít nhất một vòng gọi vốn
- Nhận đầu tư từ Ngân hàng Phát triển Bồ Đào Nha
Chế độ thuế đơn giản (Simplified Regime)
Áp dụng cho doanh nghiệp có doanh thu ít hơn 200.000 EUR/năm, theo đó thuế được tính trên doanh thu, không phải lợi nhuận.
Tỷ lệ tính thuế theo chế độ đơn giản:
- 20% doanh thu từ bán sản phẩm
- 80% doanh thu từ dịch vụ, nghề nghiệp tự do
Chế độ thuế đơn giản không cho phép khấu trừ chi phí.
Các khoản tín dụng thuế
Doanh nghiệp có thể được trừ:
- Thuế đánh trùng quốc tế
- Các ưu đãi thuế theo chính sách khuyến khích
- Giảm thuế khi nộp sớm (2 kỳ thay vì 3 kỳ)
Các khoản chi phí được khấu trừ khi tính thuế
Doanh nghiệp được khấu trừ chi phí thực tế phục vụ hoạt động kinh doanh, gồm:
- Chi phí sản xuất – chế biến
- Chi phí nhân công
- Chi phí bảo trì, sửa chữa
- Marketing & truyền thông
- Chi phí tài chính (bảo hiểm, tiền thuê, hóa đơn…)
- Hành chính – vận hành
- Dự phòng
- Nghiên cứu và phân tích
- Chi phí lập kế hoạch thuế
- Khấu hao – hao mòn
- Lỗ vốn hiện thực
- Bồi thường ngoài phạm vi bảo hiểm
Thuế VAT (IVA) tại Bồ Đào Nha
VAT áp dụng cho doanh nghiệp có doanh thu trên 15.000 EUR, áp dụng từ năm 2025.
Ba mức VAT tại Bồ Đào Nha
- 23% – mức thuế chung
- 13% – thực phẩm & đồ uống
- 6% – hàng thiết yếu: rau củ, thịt, trái cây, thuốc, vận chuyển, báo, sách, khách sạn
Các đảo của Bồ Đào Nha áp dụng mức thuế IVA riêng, trong đó Madeira áp dụng ba mức thuế lần lượt là 22%, 12% và 5%, còn Azores áp dụng các mức thuế tương ứng là 16%, 9% và 4%.
Đăng ký VAT tại Bồ Đào Nha
Số VAT tại Bồ Đào Nha được gọi là NIF (Número de identificação fiscal) đối với cá nhân và NIPC (Número de identificação de pessoa coletiva) đối với doanh nghiệp.
Thuế VAT phải được nộp cho Cơ quan Thuế Bồ Đào Nha trong vòng bảy ngày sau thời hạn nộp báo cáo thuế, áp dụng theo chu kỳ tháng hoặc quý tùy vào quy định đối với từng doanh nghiệp.
VAT xuyên biên giới (Cross-border VAT)
Thuế VAT xuyên biên giới được áp dụng theo quy định chung của EU. Khi doanh nghiệp tại Bồ Đào Nha bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ cho người tiêu dùng ở một quốc gia EU khác và doanh số vượt ngưỡng quy định, doanh nghiệp phải đăng ký VAT và áp dụng mức thuế của quốc gia đó.
Ngược lại, nếu bán cho một doanh nghiệp trong EU có mã VAT hợp lệ, doanh nghiệp không bị thu VAT; nhưng nếu bên mua không có mã VAT, VAT của Bồ Đào Nha sẽ được áp dụng.
Năm tài chính và thời hạn nộp thuế
Năm tài chính tại Bồ Đào Nha kéo dài từ ngày 1/1 đến 31/12 trong năm, tờ khai thuế doanh nghiệp phải được nộp trước cuối tháng 5 của năm kế tiếp.
Thuế tạm nộp được chia thành ba kỳ vào các tháng 7, 9 và 12, và toàn bộ tờ khai phải được nộp trực tuyến theo hình thức tự kê khai.
Các trường hợp được miễn thuế
Có thể được miễn thuế doanh nghiệp khi đáp ứng điều kiện:
- Nắm giữ cổ phần tối thiểu 10%
- Thời gian nắm giữ cổ phần lớn hơn 1 năm
- Công ty không đặt tại “thiên đường thuế”
- Tài sản công ty chuyển nhượng không bao gồm quá 50% là bất động sản tại Bồ Đào Nha
Xử phạt thuế doanh nghiệp tại Bồ Đào Nha
Bồ Đào Nha có chính sách rất nghiêm về chống gian lận thuế.
Các mức phạt gồm:
- Lãi phạt 4%/ngày nếu nộp chậm
- Phạt tối đa 165.000 EUR (cố ý)
- Phạt tối đa 45.000 EUR (sơ suất)
- Nếu nộp thuế trễ: phạt 30% – 100% số thuế phải nộp, tối đa 45.000 EUR
Tư vấn thuế doanh nghiệp tại Bồ Đào Nha
Việc kê khai thuế có thể phức tạp, doanh nghiệp nên tham khảo chuyên gia hoặc kế toán viên được cấp phép. Nhiều kế toán nói tiếng Anh được tìm thấy qua mạng lưới của ICEAW hoặc các đơn vị tư vấn tại Bồ Đào Nha.