Tháng 11/2025 cộng đồng người nhập cư và giới đầu tư quốc tế đang đối mặt với những biến động chưa từng có trong chính sách thị thực việc làm của Hoa Kỳ. Lại thêm một Dự luật mới của Dân biểu Marjorie Taylor Greene vừa được trình lên Quốc hội có thể khiến hàng trăm ngàn lao động nước ngoài mất sạch cơ hội làm việc và định cư tại Mỹ.
Dự luật mới của Dân biểu Marjorie Taylor Greene hướng tới xóa bỏ hoàn toàn visa H-1B
Dân biểu Đảng Cộng hòa Marjorie Taylor Greene (MTG) vừa thông báo sẽ trình lên Quốc hội một dự luật gây chấn động với mục tiêu thay đổi căn bản cấu trúc lao động nước ngoài tại Mỹ. Khác với các đề xuất cải tổ trước đây, dự luật này không nhằm điều chỉnh mà là loại bỏ hoàn toàn chương trình visa H-1B.
Các nội dung cốt lõi của dự luật bao gồm:
- Xóa bỏ hoàn toàn visa H-1B: Bà Greene lập luận rằng các tập đoàn công nghệ (Big Tech) và y tế đã lạm dụng chương trình này hàng thập kỷ để thay thế lao động Mỹ bằng nhân sự nước ngoài giá rẻ. Dự luật đề xuất dừng cấp mới visa H-1B để thực hiện chính sách “Nước Mỹ trên hết”.
- Cắt đứt lộ trình Thẻ Xanh: Một thay đổi mang tính bước ngoặt là việc xóa bỏ hoàn toàn con đường chuyển đổi từ visa việc làm sang thường trú nhân. Theo đó, người lao động nước ngoài buộc phải quay về nước ngay khi visa hết hạn, không còn cơ hội định cư lâu dài hay nhập tịch Mỹ.
- Ngoại lệ duy nhất: Dự luật chỉ cho phép cấp tối đa 10.000 visa/năm cho các bác sĩ và y tá để phục vụ nhu cầu cấp thiết. Tuy nhiên, cơ chế này cũng chỉ mang tính tạm thời và sẽ bị cắt giảm dần rồi xóa bỏ hoàn toàn sau 10 năm, nhằm ép buộc hệ thống y tế Mỹ phải tự đào tạo nhân lực trong nước.
- Siết chặt đào tạo Y khoa: Cấm các chương trình thực tập nội trú (Residency) nhận tài trợ từ Medicare tiếp nhận sinh viên y khoa không phải công dân Mỹ. Bà Greene dẫn chứng số liệu để bảo vệ quan điểm: “Chỉ riêng năm ngoái, hơn 9.000 sinh viên tốt nghiệp trường y khoa Hoa Kỳ không thể đảm bảo được vị trí nội trú, trong khi năm 2023, hơn 5.000 bác sĩ sinh ra ở nước ngoài lại nhận được các vị trí này.”
So sánh Chính sách Visa H-1B: Dự luật của Greene và Sắc lệnh của Trump
| Tiêu chí so sánh | Dự luật của Greene | Sắc lệnh của Trump |
| Mục tiêu | Loại bỏ hoàn toàn chương trình H-1B, bảo vệ người lao động Mỹ. | Cải tổ thông qua việc hạn chế nhập cảnh và áp mức phí cao. |
| Phạm vi thay đổi | Loại bỏ vĩnh viễn + xóa bỏ lộ trình nhập tịch. | Hạn chế tạm thời trong 12 tháng + yêu cầu thanh toán phí. |
| Các trường hợp ngoại lệ | 10.000 visa y tế/năm (sẽ bị cắt giảm dần rồi xóa bỏ). | Xét duyệt từng trường hợp vì “lợi ích quốc gia”. |
| Đối tượng bị ảnh hưởng | Tất cả người giữ visa mới và hiện tại (do xóa bỏ chương trình). | Chỉ các hồ sơ mới nộp sau ngày 21/09/2025 (đương đơn đang ở nước ngoài). |
| Chi phí cho Nhà tuyển dụng | Không tốn phí (vì chương trình bị xóa bỏ hoàn toàn). | 100.000 USD cho mỗi hồ sơ mới. |
| Lộ trình Thẻ Xanh / Nhập tịch | Không có lộ trình – buộc phải quay về nước. | Không thay đổi trực tiếp lộ trình Thẻ Xanh, nhưng việc nhập cảnh bị siết chặt hơn. |
Chính quyền Trump đã tăng phí H-1B lên 100.000 USD từ tháng 09/2025
Trong khi dự luật xóa bỏ hoàn toàn visa H-1B của bà Greene còn nằm trên giấy, thì Sắc lệnh của Tổng thống Trump đã tạo ra tác động thực tế ngay lập tức. Vào tháng 09/2025, Tổng thống Trump đã ký Sắc lệnh “Hạn chế nhập cảnh đối với một số lao động không định cư” tạo ra rào cản tài chính lớn chưa từng có:
Áp dụng mức phí bổ sung 100.000 USD (khoảng 2,5 tỷ VND) cho các hồ sơ xin visa H-1B mới nộp sau ngày 21/09/2025. Đây là điều kiện bắt buộc để xét duyệt.
Chính quyền đang thúc đẩy việc thay thế hệ thống xổ số visa hiện tại bằng cơ chế ưu tiên dựa trên mức lương (wage-based selection). Theo đó, những vị trí có mức lương cao nhất sẽ được ưu tiên xét duyệt, trong khi các vị trí mức lương thấp hoặc trung bình sẽ gần như mất cơ hội.
Để nhà đầu tư có cái nhìn khách quan, cần phân biệt rõ giữa đề xuất lập pháp và thực thi hành pháp:
Về Dự luật của Marjorie Taylor Greene: Mặc dù đây là cách tiếp cận quyết liệt nhất lịch sử đối với visa H-1B, dự luật này đang đối mặt với một tương lai bất định tại Quốc hội. Quy trình lập pháp tại Mỹ rất phức tạp; dự luật sẽ cần phải trải qua các phiên điều trần căng thẳng tại ủy ban, các cuộc bỏ phiếu tại hội trường và cuối cùng là sự xem xét của Tổng thống. Khả năng thông qua nguyên văn dự luật này vẫn còn là một dấu hỏi lớn.
Về Sắc lệnh của Chính quyền Trump: Ngược lại, khoản phí 100.000 USD và cải cách xổ số đã có hiệu lực hoặc đang được tiến hành. Tuy nhiên, chính quyền cũng đang vấp phải sự phản kháng mạnh mẽ:
- Một liên minh lớn bao gồm các công đoàn lao động, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, các viện giáo dục và tổ chức tôn giáo đã chính thức đệ đơn kiện chính quyền Trump.
- Luận điểm khởi kiện: Họ thách thức tính hợp hiến của lệnh thu phí, với lý do Tổng thống không có thẩm quyền đơn phương thay đổi cấu trúc của một hệ thống vốn do Quốc hội tạo ra. Cuộc chiến pháp lý này dự kiến sẽ kéo dài và phức tạp.
Lời khuyên cho Nhà đầu tư Việt Nam
Trước bối cảnh cửa hẹp dần cho visa H-1B, các chuyên gia nhận định dòng vốn và sự quan tâm của giới thượng lưu quốc tế sẽ dịch chuyển mạnh sang các chương trình định cư chủ động thông qua đầu tư (như EB-5), nơi nhà đầu tư nắm quyền kiểm soát lộ trình thẻ xanh cho cả gia đình mà không phụ thuộc vào sự bảo lãnh của doanh nghiệp tuyển dụng. Tuy nhiên, số lượng visa EB-5 hàng năm có hạn, và dự kiến nhu cầu sẽ tăng mạnh khi nhiều người lao động H-1B bị cắt đường sang Mỹ.
Thị trường định cư Mỹ đang trải qua giai đoạn thanh lọc mạnh mẽ nhất trong lịch sử. Các nhà đầu tư và các gia đình có kế hoạch cho con cái du học, làm việc tại Mỹ cần theo dõi sát sao các diễn biến này để có phương án dự phòng và lựa chọn con đường định cư an toàn, bền vững nhất.
Nguồn tham khảo: Times of India, Business Standard, The Indian Express (Tháng 11/2025)